Ders çalışmak her öğrenci için aynı derecede etkili olmadığından bu yazımızda verimli ders çalışma tekniğini inceleyeceğiz. Bazen saatlerce çalışan bir öğrenci uyandığında hiçbir şey hatırlamazken, verimli ders çalışma taktiğini uygulayarak kısa zaman ayıran öğrenci daha başarılı sonuçlar elde edebilmektedir. Burada bahsedilmek istenen ders çalışmanın bazen tek başına işe yaramadığıdır. Birçok öğrenci verimli ders çalışma konusunda bilgi sahibi olmamakla birlikte birçok yanılgı içerisine de düşebilmektedir. Eğitim hayatına adım attığı günden beri süre gelen yanlış çalışma teknikleri, ailelerin öğrenci üzerinde yarattığı baskı ve zorlama, aile yaşantısı ve sosyal çevre, öğrencinin kişisel ve karakteristik özellikleri başarının derecesini etkilemektedir.

Verimli Ders Çalışma Tekniği

Verimli Ders Çalışma Tekniği

Verimli Ders Çalışma Teknikleri

Burada bahsedeceğimiz ve mutlaka denemeniz gereken 20 verimli ders çalışma tekniği ile artık uzun saatler boyunca çalışmak yerine kısacık zamanda aklınızda yıllarca kalacak o bilgilere sahip olabileceksiniz. Birazdan bahsedeceğim teknikleri öğrenci kendi günlük programına ve ihtiyaçlarına göre şekillendirerek bir eğitim ve öğretim felsefesi haline getirmelidir. Yorucu, sıkıcı, akıldan hemen uçup giden ve kafa karıştırıcı hale gelen bilgiler verimli ders çalışma taktikleri sayesinde günün her anında tamamıyla aklınızda yer edinecektir. Verimli ders çalışma taktiği ile artık hedefe ulaşmak çok kolay olacak. Şimdi isterseniz ilk hedefimizi belirtelim:

1.) Kendinizi motive edin.

Dersten verim alabilmek için ilk yapılması gereken kendini motive etmektir. Verimli ders çalışma taktiklerini uygulamadan önce belki de motive edici birkaç söz okumak, ders çalışan arkadaşlarınızla bu konu hakkında fikir paylaşımında bulunmak, odanızın duvarlarına sizi motive edebilecek sözler yazıp asmak daha çok verim almanızı sağlayacaktır. Aynanın karşısına geçip “Başarabilirsin! İsteyip de yapamayacağın hiçbir şey yok, biraz dişini sık sonra kendinle gurur duyacaksın.“ gibi sözler söyleyebilirsin. Başaracağına inanan bir insan başarmanın yarısını tamamlamıştır.

2.) Ulaşmak istediğiniz hedefi belirleyip sadece ona odaklanın.

Aslında insan doğduğu andan beri belli bir hedefe ulaşmak için doğar, büyür ve yaşar. Hayatı yaşanabilir kılan şey belli bir hedefinin olmasıdır. Verimli ders çalışmaya başlamak içinde önemli olan noktalardan biri hedef belirlemektir. Bu hedef bazen sadece belli bir dersin sınavından geçerli not almak olabilirken bazen de hayallerindeki o liseye yada üniversiteye gitmek gibi daha uzun vadeli olabilir. Hedefi yüksek tutmak her zaman daha çok azim göstermenizi ve bu sebeple odak noktanızın hayatınızın tam ortasına oturmasını sağlayacaktır.

3.) Kısa bir süre sosyal çevre ve ailevi problemlerden uzaklaşın.

Günlük hayatta aileniz, akrabalarınız, arkadaşlarınız size kendinizi iyi hissettirse de bu önemli bir sınava hazırlanırken pek geçerli olmayabilir. Bazen tam ders çalışacakken arkadaşınızdan gelen ”hadi bir kahve içmeye gidelim mi?“ mesajı tüm dikkatinizi dağıtabilir, o günkü ders çalışma programınızı sekteye uğratabilir. Bu gibi dönemlerde ders çalışma ve yardımlaşma arkadaşlığı dışında sosyal hayatınızı biraz geri planda bırakmanızda fayda var. Ayrıca aileden gelen ders çalış baskısı da bazen öğrencinin içinde olan ders çalışma isteğini bile kırabilmektedir, eminim ki kimse baskıyla bir şeyler yapmaktan hoşlanmaz. Aynı zamanda her ailede ortaya çıkabilecek problemlerle de biraz kendinizi soyutlayarak baş etmeyi öğrenmelisiniz. Unutmayın, aile içindeki problem bir gün mutlaka çözülecektir ancak sizin ders çalışmayı bırakıp bu problemlerle uğraşmanız belki de hayalinizdeki üniversiteyi kazanmanızı engelleyecektir.

4.) Uygun/Sessiz çalışma ortamı hazırlayın.

Verimli ders çalışma taktikleri arasında diğer önemli husus ise, çalışma ortamınızın uygun olmasıdır. Burada uygunluktan kastettiğim daha çok sessiz, dikkat dağıtıcı unsurların bulunmadığı, uygun sıcaklık derecesinde ve gün ışığı alan bir oda olmalıdır. Gece çalışmaları için göz yormayan bir çalışma masası lambası alışveriş listenize ilk eklemeniz gerekenlerdendir. Ders çalışırken oturacağınız sandalyenin rahatlık derecesi bile öğrenme sürenizi önemli derecede etkileyebilmektedir. Daha çok uyku getirecek kadar rahat olmayan ancak fiziksel ağrılara sebep olacak kadar da rahatsız olmayan sandalye kullanmanız önerilir. Çalışma ortamınızda kesinlikle televizyon,bilgisayar yada telefon gibi sizin dikkatinizi dağıtabilecek teknolojik cihazlar bulunmamalıdır. Aynı zamanda sizi sıkıntıya boğacak kadar karanlık, renksiz ve bomboş bir odanında kullanılması tavsiye edilmemektedir. Sizin çalışma ortamızda en güzel objeler belki de duvara yapıştırdığınız küçük renkli not kağıtlarının varlığıdır. Günlük rutinde evde ders çalışmaktan sıkılanlar haftanın belli günleri kütüphanelerde çalışmayı da deneyebilir.

5.) Günlük çalışma programı hazırlayın.

Verimli ders çalışma taktiği denince akla gelen diğer önemli nokta ise bir çalışma programı hazırlamaktır. Haftanın yedi gününü belli saatlik periyodlara bölerek önce derslere, dersleride çalışacağınız konuya göre ayarlayarak kendinize bir ders çalışma programı hazırlamalısınız. Ders programı hazırlarken zihninizin hangi saatte daha aktif olduğuna dikkat ederek zorlandığınız dersleri bu saat aralıklarına yerleştirmelisiniz. Dersleri konulara bölmeli ve ertesi gün çalışacağınız konunun geçen gün çalıştığınız konuyla bir bütünlük halinde olup olmadığına dikkat etmelisiniz. Konu bütünlüğünün sağlanması dersi daha kolay anlamanızı sağlayacaktır.

6.) Ders derste öğrenilir! Unutmayın, derslere düzenli katılın.

Dershanede ya da okulda devamsızlık yapmamaya dikkat etmelisiniz. Derste konuyu anlamanız evde çalışırken işinizi oldukça kolaylaştıracaktır. Ders esnasında önemli noktaları not almak, kitabın altını çizmek evde ders çalışmaya başladığında nelerin üzerinde daha çok durmanız gerektiği konusunda size yardımcı olacaktır. Öğrenme okulda başlar, evde tamamlanır.

7.) Sağlığınıza ve uykunuza dikkat edin.

Fiziksel açıdan sağlıklı olmayan bir beden yeni bilgiler öğrenme konusunda inatçı olabilir. Mümkün olduğunda midenizi rahatsız etmeyecek yiyeceklerle beslenmeli, beyin fonksiyonları için gerekli olan protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineralleri dengeli biçimde tüketmeye özen göstermelisiniz. Çok açken ders çalışmaya başlanmamalı, çok yemek yemenin hemen ardından da masanın başına oturulmamalıdır. Günlük ders çalışma programınızı uyguladıktan sonra çekeceğiniz derin bir uyku adeta öğrendiğiniz bilgilerin zihninize yerleşmesine yardımcı olacaktır. Günlük en az 6-7 saatlik uyku zihninizin her an canlı kalmasını sağlayacaktır.

8.) Tek bir kaynağa bağlı kalmayın.

Her kaynak, her öğrencinin diline hitap etmeyebilir. Bu nedenle özellikle anlamakta güçlük çektiğiniz konular hakkında başka kaynakları da inceleyin. Belki de tamda sizin anlayacağınız türden anlatan bir kaynağa denk gelecek ve aslında konunun çok basit olduğu kanaatine varacaksınız. Araştırmaktan, konuya farklı açılardan bakmaktan korkmayın.

9.) Öğrendiğiniz konuyu en basit haliyle önce kendinize anlatmaya çalışın.

Aslında burada bahsedilen konuyu öğrendiniz mi öğrenmediniz mi kendinizi test etmektir. Diyelim mi bir konuya çalıştınız, testini çözdünüz ve artık öğrendiğinizi düşünüyorsunuz. O zaman bir de şunu deneyin. Önünüzden tüm kitap ve notları kaldırın, sadece boş bir kağıt ve kalem alın, konuyu en basit haliyle adeta sekiz yaşındaki bir çocuğa anlatır gibi anlatmaya başlayın. Eğer zorlanmadan konuyu anlatabiliyorsanız ”Evet!” bu konuyu artık öğrenmişsiniz demektir.

10.) Ezberlemeyin öğrenin!

Derse çalışırken verim almanın yolu ezberden değil, öğrenmeden geçer. Ezberlenen konular yaklaşık 5-10 dakika sonra zihninizden buhar olup uçacaktır. Burada önemli olan konunun mantığını anlamaktır. Özellikle sınav heyecanıyla birlikte ezberlediğiniz konu anında hafızanızdan silinebilir.

11.) Öğrenmekte zorlandığınız dersin üstüne gidin, ona daha çok zaman ayırın.

Nasıl olsa yapamıyorum diye pes etmeyin, nasıl olsa biliyorum diye de hiç üstüne düşmemezlik yapmayın. Örneğin matematiği anlamakta zorlanıyorsunuz, basit konulardan başlayıp zora doğru ilerleyerek matematiğe daha çok zaman ayırın, korkularınızın üstüne yürüyün. Ancak bunu yaparken nasıl olsa Türkçeyi yapabiliyorum diyerek Türkçe konularına hiç bakmadan sınava hazırlanmak gibi bir yanılgıya da düşmeyin. Tekrar edilmeyen bilgi her zaman unutulmaya mahkumdur.

12.) Hedefe ulaştığınızda yaşayacağınız mutluluğu düşünün.

Hayal edin, sınav sonuçları açıklandığında hayalinizdeki üniversite ve o istediğiniz bölümü kazandığınızı bir düşünün. O anki gururu, ailenizin gözündeki mutluluk gözyaşlarını düşünün. Sırf bu anı yaşamak için bile ders çalışmaya değmez mi?

13.) Günlük çalışma programına uymanız halinde kendinize ödül verin.

Ders çalışma programıza uygun bir şekilde çalışma periyodlarınızı tamamlamanız ardından mola sürenizde sizi mutlu edebilecek şeylerle kendinizi ödüllendirin. Örneğin bu konu bittikten sonra kendime bir kahve yapıp o en sevdiğim şarkıyı dinleyeceğim gibi. Bu tür küçük molalara sığan ödüller sizin o konuyu daha hızlı bitirmenizi ve sıkılmadan öğrenmenizi sağlayacaktır.

14.) Günlük kısa tekrarlar yapın.

Taze öğrenilen bilgiler akıldan uçup gitmeye oldukça meyillidir. Bu nedenle o gün okulda ya da dershanede öğrendiğiniz bilgiyi mutlaka eve gelince tekrar edin. Belki de anladım sandığınız konuyu tam olarak zihninize oturtamadığınızı ya da küçük bir noktada takıldığınızı fark edebilirsiniz. Böylece takıldığınız konuyu ertesi gün okula ya da dershaneye gittiğinizde öğretmen ya da arkadaşlarınıza sorabilir, aklınızda daha kalıcı olmasını sağlayabilirsiniz. Bu yönüyle eksiklerinizi görmeniz açısından önemli bir maddedir.

15.) Rakiplerinizden önce çalışmaya başlayın.

Çalışmaya ne kadar önce başlarsanız rakiplerinizden o kadar önde olursunuz. Belki de rakiplerinizin önünde daha öğrenmesi gereken bir çok konu varken siz ikinci, üçüncü tekrarınızı yapıyor olabilirsiniz.

16.) Elde ettiğiniz bilgileri yorumlayın ve kendinize sorular sorun.

Öğrenilen salt bilgi hakkında yorumlar yapmaya, bilgilere farklı açılardan bakmaya çalışın. Sürekli kendinize neden, nasıl, ne için sorularını sormaya çalışın. Sorgulamak zihninizi açacak, konuları birbiriyle bağlamanıza yardımcı olacaktır.

17.) Deneme çözün, eksikliklerinizi görün.

Özellikle günlük yapılan kısa tekrarın ardından o konu hakkında çözülen denemeler, konulara aslında hangi açıdan bakmamız gerektiği, hangi noktaların soru potansiyeli taşıdığını hakkında bize ipuçları verir. Denemelerde çıkan yanlış sayısına göre o konular üzerinde bir çalışma daha yapmamız gerektiğini kolaylıkla görebiliriz.

18.) Not tutun, şekiller ve renkli kalemler kullanın.

Görsel hafızanın gücüne inanın. Ders çalışırken tutacağınız notlar, çizeceğiniz şekiller konuyu hatırlamaya çalıştığınızda bir bir önünüze gelecektir. Özellikle mavi kalemin kullanımı bilim insanları tarafından da önerilmekte ve bilgilerin hafımızda canlı kalmasını sağladığını öne sürmektedir. Deftere yazılan dümdüz bir yazıya nazaran renkli başlıklar, kutular içine yazılmış önemli bilgiler, yıldız atılmış dipnotlar başarıya ulaşmanın adeta anahtarı niteliğindedir.

19.) Konuların sıralamasına ve bütünlüğüne dikkat edin.

Ders çalışırken çalışacağınız dersin konularının birbirini izlemesine, tamamlamasına ve aralarında bir anlam bütünlüğünün olmasına dikkat edin. Örneğin matematik çalışırken kara kök konusundan sonra integral çalışılması dersi anlamanızı zorlaştıracakken, türev konusundan sonra integrale geçmek konunun anlam bütünlüğü sağladığından daha kolay anlamanıza yardımcı olacaktır.

20.) Yatmadan önce son bir okuma yapın.

Gün içinde yorulan zihin artık derin bir uykuyu hak etti. Ama bundan önce özellikle yeni öğrenilen bilgilerin zihnimizde yer edinebilmesi için not kağıdımızdan gün boyu öğrendiklerinizi tekrar etmelisiniz. Yapacağınız bu son okumanın ardından çekilen uykuda bilgiler adeta yuvalarına oturacaktır. Bilgilerin hafızada kalıcılığı, yapılan bu son tekrarın ardından başka hiçbir şeyle meşgul olmadan uyumanız halinde mutlak surette artacaktır.

Dikkat Önemli Tavsiye! Verimli bir ders çalışmak için mutlaka bir rehbere ihtiyacınız var. Sizin için en iyi rehber dershane Eryaman Matbir dershanesini tavsiye ediyoruz. Eryaman Matbir dershanesi neden Eryaman’da çok tercih ediliyor? Merak ediyorsan hemen tıkla!

  •  Dersi derste öğrenmek için yapmamız gerekenler neler?

Deri deste öğrenmek verimli ders çalışma taktiklerinin en başında gelir. Eğer konuyu ders anında çok iyi anlarsak evde çalışmaya başladığımızda işimiz kolaylaşır. Dersi derste anlamak için mutlaka gitmeden önce işlenecek konu hakkında bir ön araştırma yapıp bilgi sahibi olmalıyız. Derse zamanında hatta mümkünse başlamadan en az beş dakika önce gitmeli, ortama kendimizi alıştırmalıyız. Öğretmeniniz dersi anlatırken ince detaylardan önce konunun ana fikrini anlamaya odaklanmalı, beynimizi bu detaylı sorulardan uzak tutmalıyız. Konunun ana fikrini anladıktan sonra aklınıza takılan soruları anında öğretmeninize çekinmeden sormalısınız. Unutmayın mantıklı soruları sadece dersi gerçekten dinleyen öğrenci sorar! Öğretmeniniz ders anlatırken özellikle üzerinde durduğu konuların takip ettiğiniz kaynaktan altını çizmeli, gerekirse hızlıca not almalısınız.

  • Günlük kaç saat ders çalışılması uygundur?

Aslında kişiden kişiye değişse de, bilim insanlarının araştırmaları sonucunda insan beyninin en fazla 40 dakika sadece bir işe odaklanabileceği ortaya konmuştur. Bu dikkat ve odaklanma süresi verimli ders çalışma taktiği içinde önemli bir detaydır. 40 Dakikadan sonra aynı işe odaklanmak oldukça zor olmaktadır. Bu nedenle ders çalışma süresi en fazla 40 dakika olmalı bu süre sonun da en az 20 dakika mola verilmelidir.

  • Derse odaklanmak ve kendimi motive etmek için neler yapmalıyım?

Burada kilit nokta sizin bu dersi öğrenmenizi ne kadar istediğinizdir. Öğrenme sonunda elde edeceğiniz başarının sizi ne kadar gururlandıracağını ve mutlu edeceğini bir düşünün! Sabah dersinize gitmeden önce aynanın karşısına geçin ve kendinize o motivasyon konuşmasını yapın. “İşte derse gitmek için uyandım, görevini hakkıyla yerine getir. İstediğin o üniversiteyi kazanmak için son kez sık dişini!” Burada önemli olan nokta yapabileceğinize inanmaktır. Asla rakiplerinizi kendinizden güçsüz görmeyin. Bu motivasyonu sağladıktan sonra diyelim ki otobüse bindiniz ve dershanenize ya da okulunuza gittiniz; Mutlaka öğretmeni net görebileceğiniz bir yere oturun. Arka taraflara oturmak odaklanmanızı sık sık yarıda kesecektir. En ön sıra ilk tercihin olsun! Ön sıralardan yerini kaptıktan sonra dersi takip edeceğin kaynağını çıkar, renkli kalemler kullan ve not defterini hemen elinin altına al. İşte hazırsın! Tek görevin anahtar kelimeleri ve önemli cümleleri not etmek, kitabının altını çizmek. Not tutmak hem söylenenlerin uçup gitmesini engelleyecek hem de anlatılanların görsel hafızaya dökülmesine yardımcı olacak. Ayrıca bir sır daha vereyim; Not tutarken zamanın nasıl akıp gittiğini bile anlamayacaksın.

  • Ders çalışırken çok sıkılıyorum, ne yapmalıyım?

Tüm detaylarına değindiğim verimli ders çalışma taktiklerini deneseniz de bir süre sonra ders çalışmaktan sıkılıyor musunuz? O zaman bunlar size son tavsiyem olacak. Madem tek başına ders çalışırken sıkılıyorsun, gurup haline çalışmayı dene. Kendine ders çalışmayı seven arkadaşlarından olan bir gurup oluşturabilirsin. Günün belli saatlerinde toplanıp birbirinize anladığınız konuları anlatabilir, takıldığınız sorular üzerinde tartışabilirsiniz. Bu hem çok eğlenceli olacak hem de konunun nasıl aklında kaldığına inanamayacaksınız. İkinci bir tavsiyem ise ders çalışırken hareket etmek. Diyelim ki yazdın, okudun, soruları çözdün ama yine bir sıkılma geldi. Al notları eline ayağa kalk ve notları okuyarak odanda tur atmaya başla. İster sesli oku ister içinden tekrarını yap. Bu yöntem ile hem oturmaktan vücudun ağrımayacak hem de canın sıkılmayacak. Aslında sıkılmayı önleyen bir başka taktik ise verimli ders çalışma taktiklerinden biri olan kendinizi ödüllendirme; “Konu bittikten sonra ya da şu denemeyi çözdükten sonra gidip dolapta ki pastadan bir dilim yiyeceğim!” Sizin hoşunuza giden ne varsa ödül hedefi koyarak da sıkılmayı önleyebilirsiniz.

  • Günün hangi saatlerinde sayısal/sözel çalışmak daha verimli olur?

Yapılan araştırmalara göre beynin en uyanık ve aktif olduğu saatler 08.00-11.00 arasıdır. Bu saatlerde beyin daha yaratıcıdır ve yeni fikirlere daha açıktır. Genellikle matematik, geometri, fen, biyoloji ve fizik gibi sayısal ve bilimsel derslerin beynin bu aktif olduğu saatler arasında çalışılması önerilir. Bu sürede yorulan ve canlılığını kaybeden zihin birkaç saat aralıktan sonra genellikle türkçe, sosyal, dil bilgisi, edebiyat ve tarih gibi sözel ve yoruma dayalı dersleri öğrenmede, uzun paragrafları anlamada daha verimli olacaktır. Öğleden sonra saat 13.00-16.00 arası bu gibi sözel derslere zaman ayırmak verimli ders çalışma taktikleri arasındadır. Yine verilen bir aranın ardından yatmadan önce saat 20.00-23.00 arası günün genel tekrarı yapılarak ve başka hiçbir şey ile zihni meşgul etmeyerek uyunması, uykuda öğrenme evresinin hayata geçmesini sağlar. Bilgilerin akılda kalıcılığı artar. Sabah uyandığınızda bilgileriniz hala ilk günkü gibi taze kalacaktır.

  • Pomodora tekniği nedir?

Uzunca süre derse odaklanmaktan, bir süre sonra sıkılmaktan ve dikkatini başka şeylerin çekmeye başlamasından kurtulmanın bir diğer yolu da pomodora tekniğidir. Pomodora tekniği ile zamanı daha iyi verimli değerlendirebilir, stresi azaltabilir, ders çalışırken sıkılma eğiliminizi minimuma indirebilirsiniz. Peki nedir bu pomodora tekniği? Bu tekniğe göre önce tamamlamak istediğiniz konuyu yani hedef noktanızı belirlemelisiniz. Daha sonra sessiz ve dikkatinizi dağıtacak başka araç ve gereçlerin olmadığı (Televizyon, Telefon, Bilgisayar vs.) ortama geçiniz. Karşınıza bir zaman ölçer, kronometre alınız ve 25 dakikalık süreyi başlatınız. 25 dakika dolduktan sonra en fazla 5 dakika ara veriniz. Bu 25 dakikalık ders çalışma ve 5 dakikalık mola süresinin toplamı bir pomodora kabul edilmektedir. Toplam dört kere bu süreci tamamladıktan sonra artık 15-20 dakikalık uzun bir mola verebilirsiniz. Her dört pomodoradan sonra en fazla 20 dakika mola verilir. Bu teknik sayesinde motivasyonunuz artacak, zamanınızı verimli kullanabilecek ve ders çalışırken sıkılma probleminizden tamamen kurtulabileceksiniz.

Sizi sınavlarda başarıya ulaştıracak 10 ders çalışma tekniği için hemen tıklayın!